De meeste mensen houden zich aan de voorschriften en adviezen van de overheid. Maar hoe komt het nou dat dit zo goed werkt? Het is eigenlijk vrij simpel en tegelijkertijd geniaal. 

Allereerst maakt minister-president Rutte, samen met zijn team, géén drama. Vervolgens stelt hij kraakheldere doelen en nodigt hij iedereen, als lid van een volwassen democratie, uit tot de juiste grondhouding en passend gedrag. Tegelijkertijd maakt hij heel duidelijk welke consequenties ons gedrag heeft, zowel van degenen die zich aan de voorschriften houden als degenen die zich daar niet aan houden. 

Kortom: Rutte nodigt ons op een empathische, duidelijke, respectvolle en gelijkwaardige wijze uit tot het nemen van de eigen verantwoordelijkheid. Een woordspeling vanuit het Engelse ‘responsibility’ brengt ons op ‘the ability to respond’. En zo is het: eigen verantwoordelijkheid geeft ons het vermogen om (op de juiste manier) te reageren. 

En dit is precies wat veel organisaties hiervan kunnen leren. Want ook in organisaties is het aanvaarden en nemen van de eigen verantwoordelijkheid op alle niveaus essentieel in het samenspel tussen stakeholders, toezichthouders, bestuurders, leidinggevenden en medewerkers. Veel mensen stellen zich echter nog te afhankelijk op van externe factoren. 

De wetenschap vertelt ons dat 98% van het menselijk gedrag uit onbewuste keuzes voortkomt (de automatische piloot). Maar of je nou bewust of onbewust kiest, of je nou iets of niets doet… er zijn altijd consequenties. Ben je hier bewust van. Je bent altijd zélf verantwoordelijk voor jouw eigen houding en gedrag. 

Martien Plasmeijer (1959) is de bedenker van GRIP (Growing Responsibility In People), een methodiek rondom bewustzijnsvergroting en verantwoordelijkheid. Met Burokwadraat begeleidt Martien organisaties vanuit de visie “verantwoordelijkheid leidt tot aantoonbaar beter resultaat”.